وقتی درگیر یک بازی جذاب می‌شویم، زمان به سرعت سپری می‌شود بدون اینکه متوجه باشیم؛ حالا تصور کنید که کاربر در تبلیغات شما وارد مسیری مشابه با یک بازی شده است، جایی که با عناصر و نشانه‌های برند شما تعامل دارد. نیازی نیست که همیشه یک بازی واقعی طراحی کنید! بلکه می‌توانید از مسیریابی و اکتشاف شبیه به بازی بهره ببرید؛ مثلاً یک جستجوی گنج. به‌کارگیری تکنیک‌های گیمیفیکیشن در تبلیغات باعث می‌شود کاربران بیشتری به تبلیغات شما توجه کنند. هرچه کاربران بیشتر با تبلیغات درگیر شوند، برند شما بیشتر در ذهن آن‌ها حک می‌شود و احتمال پذیرش پیشنهادهای شما نیز افزایش می‌یابد.
گیمیفیکیشن در تبلیغات چیست؟
گیمیفیکیشن در تبلیغات روشی است که تعامل مخاطبان با برند را به یک تجربه سرگرم‌کننده و جذاب تبدیل می‌کند. باید توجه داشت که گیمیفیکیشن دقیقاً به معنای طراحی یک بازی واقعی نیست. گیمیفیکیشن یا بازی وار سازی به معنای استفاده از عناصر و مکانیزم‌های بازی مانند امتیاز گرفتن، شرکت در چالش‌ها و رقابت‌ها است که می‌تواند تأثیر تبلیغات را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. اما چگونه؟
تبلیغات و بازاریابی با رویکرد بازی‌وارسازی از پدیده‌ای به نام اثر تازگی (Novelty Effect) بهره می‌برد. مغز انسان به تجربیات جدید و منحصربه‌فرد واکنش‌های مثبتی نشان می‌دهد و گیمیفیکیشن می‌تواند این نوع تجربیات را ایجاد کند. در ابتدا، برخورد با المان‌های بازی در محتوای تبلیغاتی برای مخاطب تازگی دارد. سپس، شرکت در فرآیندهای چند مرحله‌ای یا فعالیت‌های بازی‌گونه این احساس خوشایند را تقویت کرده و در ذهن مخاطب تثبیت می‌کند. این روش نه تنها باعث می‌شود که کاربران بیشتر با تبلیغات شما درگیر شوند، بلکه برند شما را نیز به شکلی مثبت و ماندگار در ذهن آن‌ها جای می‌دهد.
گیمیفیکیشن در تبلیغات : راه‌های خلاقانه و متنوع
به‌جز طراحی بازی و مسابقه، روش‌های دیگری نیز برای استفاده از گیمیفیکیشن در تبلیغات وجود دارد. به‌عنوان مثال، می‌توانید از مشتریان بخواهید تراکت تبلیغاتی شما را در هنگام مراجعه حضوری تحویل دهند و در ازای آن جایزه دریافت کنند.
برای بهره‌بردن از گیمیفیکیشن در تبلیغات، کمپین شما باید یک یا چند ویژگی زیر را شامل شود:
مشارکت و تعامل مخاطب : باید به‌گونه‌ای طراحی شود که مخاطبان را به طور فعال درگیر کند. هرچه بیشتر در تعامل با کمپین باشند، تأثیر آن بیشتر خواهد بود.
امتیازدهی : مکانیزم امتیازدهی می‌تواند مشوقی برای کاربران باشد تا به فعالیت‌های مختلف بپردازند و امتیاز کسب کنند، که در نهایت به جوایز یا پاداش‌ها تبدیل می‌شود.
پاداش : تعیین پاداش‌های جذاب برای فعالیت‌ها و تعاملات مختلف کاربران، انگیزه آن‌ها را برای مشارکت افزایش می‌دهد و تعامل بیشتری ایجاد می‌کند.
تجربه‌های سفارشی : ایجاد تجربه‌های شخصی‌سازی‌شده برای هر کاربر بر اساس فعالیت‌ها و تعاملات قبلی او می‌تواند تعامل را افزایش داده و حس خاص بودن را به مخاطبان القا کند.
پاسخ فوری به مخاطب : ارائه بازخورد فوری به کاربران درباره عملکرد آن‌ها، باعث می‌شود که بدانند فعالیت‌هایشان چگونه ارزیابی می‌شود و چه دستاوردهایی داشته‌اند.
هیجان و شانس : ایجاد عناصر هیجان‌انگیز و ترکیب آن با شانس، مانند قرعه‌کشی‌ها و جوایز ناگهانی، می‌تواند مشارکت کاربران را افزایش دهد و تجربه آن‌ها را جذاب‌تر کند.
رقابت : اضافه کردن عنصر رقابت میان کاربران، مانند جدول‌های امتیازات و رقابت‌های دوستانه، می‌تواند انگیزه آن‌ها را برای تلاش بیشتر و تعامل بیشتر افزایش دهد.
مشارکت اجتماعی : تشویق کاربران به مشارکت اجتماعی، اشتراک‌گذاری دستاوردها و دعوت از دوستان، می‌تواند دامنه تبلیغات شما را گسترش دهد و تعاملات اجتماعی را افزایش دهد.
پیشرفت و دستاورد : نمایش مسیر پیشرفت و دستاوردهای کاربران، مانند نشان‌ها و مدال‌ها، به آن‌ها انگیزه می‌دهد تا به تعاملات بیشتری بپردازند و احساس موفقیت کنند.
رایج‌ترین تکنیک‌های گیمیفیکیشن در تبلیغات
به مخاطب پاداش دهید :
یکی از موثرترین راه‌ها برای جذب مخاطب به کسب‌وکار، استفاده از یک بازی است که به او پاداش می‌دهد. برای اجرای این تکنیک، باید دو مورد را مشخص کنید:
- چه نوع تعاملی برای کسب امتیاز لازم است؟
- چند امتیاز برای دریافت جایزه نیاز است؟ در انتخاب پاداش خلاق باشید؛ با توجه به نوع کسب‌وکار خود، می‌توانید انواع جوایز مانند کد تخفیف، دسترسی به رویدادهای ویژه یا اطلاع‌رسانی زودهنگام درباره محصولات جدید را ارائه دهید. نمونه موفق این تکنیک، بازی مونوپولی مک‌دونالد است که مشتریان با شرکت در آن امتیاز جمع می‌کنند و جوایز مختلفی به دست می‌آورند.
مسابقه برگزار کنید :
یکی دیگر از روش‌های گیمیفیکیشن، برگزاری مسابقات است. وقتی حس رقابت وارد شود، تجربه تبلیغات بسیار هیجان‌انگیزتر و تعاملی‌تر می‌شود. مسابقات باید چالش‌هایی را شامل شوند که افراد برای انجام آن‌ها وظایف مختلفی را طی کنند و دیگران را نیز دعوت به شرکت کنند. همچنین، وجود یک لیدربورد که رتبه شرکت‌کنندگان را نشان دهد، ضروری است. مسابقات باید ویژگی‌هایی مانند ماموریت، مشارکت اجتماعی، رقابت، تعامل، خلاقیت و امتیازدهی را در بر داشته باشند تا جذابیت بیشتری ایجاد کنند.
گردونه شانس را اضافه کنید :
استفاده از گردونه شانس در لندینگ پیج تبلیغات می‌تواند تجربه خرید را برای مخاطبان جذاب‌تر کند. گردونه شانس شامل ویژگی‌هایی مانند امتیازدهی، پاسخ فوری، پاداش تصادفی، عنصر شانس و هیجان است که انگیزه‌ای برای بازگشت کاربران و مشارکت اجتماعی ایجاد می‌کند. جوایز گردونه می‌تواند متنوع باشد؛ مانند کد تخفیف، ارسال رایگان، پیشنهادهای محدود به زمان، محصولات رایگان و هدیه‌های نقدی.
پیشنهادهای محدود به زمان ارائه دهید :
پیشنهادهای محدود به زمان، هرچند یک بازی نیستند، اما با اضافه کردن عناصر بازی‌وارسازی می‌توانند کاربران را به تعامل وادار کنند. این پیشنهادها حس ترس از دست دادن (FOMO) را در مشتریان بیدار می‌کنند و تعامل آن‌ها را افزایش می‌دهند. از ویژگی‌های این تکنیک می‌توان به رقابت، انگیزه برای اقدام فوری، مشارکت اجتماعی و ماموریت اشاره کرد.
دو روش برای ایجاد حس فوریت و جذب مشتری با فومو عبارت‌اند از:
- شمارشگر معکوس زمان: اضافه کردن یک شمارشگر معکوس به صفحه فروش ویژه یا حراج، حس فوریت را در مخاطب بیدار می‌کند تا سریع‌تر خرید کند.
- تخفیف کاهشی: هرکسی که زودتر خرید کند، تخفیف بیشتری دریافت می‌کند؛ به عنوان مثال، 100 نفر اول 50 درصد تخفیف، 200 نفر بعدی 30 درصد تخفیف و 300 نفر آخر 10 درصد تخفیف می‌گیرند.
بهره‌گیری از تبلیغات ویدئویی جایزه‌دار :
یکی از روش‌های غیرمستقیم برای استفاده از گیمیفیکیشن، قرار دادن تبلیغات جایزه‌دار در بازی‌های موبایلی است. در این مدل، کاربران به‌ازای تماشای تبلیغ شما از اپلیکیشن پاداش می‌گیرند؛ مثلاً یک جان اضافه در بازی یا تغییر پرسش.
این تکنیک شامل ویژگی‌هایی مانند پاداش فوری، افزایش انگیزه، و دستاورد است. مسئولیت ارائه پاداش به عهده نمایش‌دهنده تبلیغ است و شما به‌صورت غیرمستقیم از این تکنیک بهره‌مند می‌شوید.
کوییز؛ راهی ساده و جذاب :
کوییز یکی از ساده‌ترین و پرطرفدارترین تکنیک‌های گیمیفیکیشن در تبلیغات است. این روش علاوه بر سرگرم‌کردن مخاطبان، به شما کمک می‌کند تا آن‌ها را بهتر بشناسید. سوالات کوییز باید مرتبط با علایق و دغدغه‌های مخاطبان باشد و از طولانی بودن آن پرهیز کنید تا خسته‌کننده نشود.
برای تشویق مخاطبان به شرکت در کوییز، جوایزی مانند کد تخفیف در نظر بگیرید و از آن‌ها بخواهید نتایج را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارند.
مخاطب را به شکار گنج دعوت کنید :
ایده شکار گنج می‌تواند برای بزرگسالان نیز به همان اندازه هیجان‌انگیز باشد که برای کودکان است. اگر قصد ارائه تخفیف یا حراج دارید، بخشی از آن را به‌صورت شکار گنج اجرا کنید.
کدهای تخفیف یا جوایز را در قسمت‌های مختلف سایت یا اپلیکیشن پنهان کنید و از کاربران بخواهید که به جستجوی آن‌ها بپردازند. اولین فردی که آن‌ها را پیدا کند، برنده خواهد بود.
دستاوردهای کاربران را برجسته کنید :
با تبدیل تعامل کاربران به یک بازی چند مرحله‌ای که در آن نشان‌ها و جوایز دریافت می‌کنند، می‌توانید آن‌ها را ترغیب به اشتراک‌گذاری دستاوردهایشان کنید. این کار نه تنها انگیزه ادامه تعامل را افزایش می‌دهد، بلکه به تبلیغ غیرمستقیم برند شما نیز کمک می‌کند.
به عنوان مثال، اپلیکیشن دولینگو با همین روش کاربران را به یادگیری زبان جدید ترغیب می‌کند و آن‌ها را تشویق به اشتراک‌گذاری تعداد روزهای متوالی یادگیری‌شان می‌کند. اپلیکیشن‌های کالری‌شمار یا قدم‌شمار نیز می‌توانند مسابقاتی برگزار کنند که در آن کاربران با ثبت منظم کالری یا تعداد قدم‌های خود امتیاز بگیرند و با دیگران رقابت کنند.
نمونه هایی از گیمیفیکیشن در ایران
از کوییز تا خرید با تخفیف :
در تابستان ۱۴۰۲، فروشگاه خانومی برای فروش محصولات ضدآفتاب خود از یکی از تکنیک‌های گیمیفیکیشن بهره برد: کوییز. این کوییز به منظور شناسایی شخصیت آفتابی هر مشتری طراحی شده بود. سوالاتی درباره عادات و سبک زندگی کاربران، مانند میزان زمان سپری شده در خارج از خانه و آرایش کردن یا نکردن، پرسیده می‌شد و براساس پاسخ‌ها، یکی از شخصیت‌های آفتابی به کاربران معرفی می‌شد. برای هر شخصیت نام‌های خلاقانه و جذابی در نظر گرفته شده بود، مانند شخصیت “شاینی”. پس از اتمام کوییز، کاربران می‌توانستند نتیجه را در استوری اینستاگرام خود به اشتراک بگذارند و پیج خانومی را تگ کنند تا کد تخفیف دریافت کنند. علاوه بر این، پس از اتمام کوییز، چندین محصول ضدآفتاب با تخفیف ویژه به شخصیت آفتابی هر کاربر پیشنهاد می‌شد.
بازی با بستنی ها : دنیایی از طعم ها
در تابستان ۹۹، شرکت دومینو نیز مانند بسیاری از برندها برای افزایش تعامل با مخاطبان خود از تکنیک گیمیفیکیشن استفاده کرد. کمپین “بازی بستنی” دومینو به مدت دو ماه اجرا شد و شامل ۶ نسخه از یک بازی بود که در هرکدام یکی از انواع بستنی‌های دومینو نقش داشت. این کمپین موفقیت بزرگی داشت، با شرکت ۱۸۶۹۳ نفر که ۸۶۱۱ نفر از آن‌ها دوستان خود را نیز به بازی دعوت کرده بودند. هر کاربر به طور میانگین ۳۳ دقیقه را به این بازی اختصاص داده بود، زمانی که بسیار بیشتر از مدت زمانی است که معمولاً با محتواهای برند در کانال‌های مختلف ارتباط برقرار می‌کنند.
کمپین بازی بستنی دومینو توانست تعامل مخاطبان را تا ۶۰ درصد افزایش دهد، نشان‌دهنده‌ی تأثیر مثبت گیمیفیکیشن در تبلیغات است. نتایج این کمپین همراه با بازی‌ها در ویدئویی جامع ارائه شده است.
جمع بندی
گیمیفیکیشن در تبلیغات با استفاده از عناصر بازی، تجربه‌ای تعاملی و لذت‌بخش برای کاربران ایجاد می‌کند. این رویکرد باعث افزایش تعامل، توجه و وفاداری مخاطبان به برند می‌شود. از کوییزها تا بازی‌های جذاب، گیمیفیکیشن می‌تواند محتوای تبلیغاتی را به یک ماجراجویی هیجان‌انگیز تبدیل کند که نه تنها کاربران را سرگرم می‌کند، بلکه به‌طور مؤثری پیام برند را منتقل می‌کند. این تکنیک نوآورانه، ابزاری قدرتمند برای جذب مخاطبان و ایجاد ارتباطی پایدار با آن‌ها است.
